เรื่องเด่น ภาพระบบสุริยจักรวาล...ภาพแรกในไทย !!! โดยแนวคิดของ ร.4 ผู้ปรีชาญาณด้านดาราศาสตร์...จิตรกรรมฝาผนัง วัดบรมนิวาส...

ภาพระบบสุริยจักรวาล...ภาพแรกในไทย !!! โดยแนวคิดของ ร.4 ผู้ปรีชาญาณด้านดาราศาสตร์...จิตรกรรมฝาผนัง วัดบรมนิวาส...



ภาพเขียนภายในพระอุโบสถวัดบรมนิวาส ราชวรวิหาร ถูกบันทึกเป็นฐานข้อมูลด้านประวัติศาสตร์ว่าเป็นฝีมือของจิตรกรหัวก้าวหน้าผู้มีความใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 จิตรกรล้ำยุคผู้นั้นคือ "ขรัวอินโข่ง" กล่าวกันว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อครั้งผนวชที่วัดราชาธิวาสวรวิหาร ได้ทรงคิดแนวเรื่องปริศนาธรรมขึ้น แล้วโปรดเกล้าให้ขรัวอินโข่ง เป็นผู้เขียนภาพประกอบ ภาพปริศนาธรรมที่อยู่บนผนังเหนือช่องหน้าต่างและประตู เป็นสิ่งที่นักวิชาการต่างๆ มักเอ่ยอ้างถึงเมื่อกล่าวถึงวัดบรมนิวาส เนื่องด้วยเป็นงานจิตรกรรมฝาผนังที่ทรงคุณค่ายิ่ง คนในภาพเขียนเป็นชาวต่างชาติ ทั้งยังประกอบภาพเขียนด้วยเทคโนโลยีของชาวตะวันตก ซึ่งในสมัยดังกล่าวยังไม่มีขึ้นในประเทศไทย






สุรชัย จงจิตงาม อาจารย์ประจำภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งก่อนหน้านี้ในปี 2546 ได้เข้ามาเก็บข้อมูลด้านจิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ วัดบรมนิวาส เพื่อนำไปประกอบการทำวิทยานิพนธ์เรื่องจิตรกรรมฝาผนังของตนเอง และสังเกตเห็นความไม่ปกติของจิตรกรรมฝาผนังในวันนั้น พร้อมกับบันทึกภาพนำไปปรึกษาผู้รู้
สิ่งที่อาจารย์สุรชัยพบบนภาพเขียน คือ ระบบจักรวาลวิทยา ซึ่งในอดีตภาพเขียนที่มีระบบจักรวาลวิทยาประกอบเป็นแบบไตรภูมิพระร่วง ที่เชื่อว่าโลกเป็นศูนย์กลางของจักรวาลและศูนย์กลางอยู่ที่เขาพระสุเมรุ ภาพเขียนที่มีท้องฟ้าจะมีสีสว่างตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ว่าบนสรวงสวรรค์จะมีแสงสว่าง แต่จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถวัดบรมนิวาส ท้องฟ้ากลับมืดทั้งยังมีดวงดาวหลายดวงประกอบ นับรวมได้ทั้งสิ้น 8 ดวง
อาจารย์สุรชัย เล่าว่า ข้อสงสัยที่มีอยู่เมื่อนำไปผนวกกับการสอบถามจากช่างอนุรักษ์ทราบว่า ส่วนอ้างอิงสำคัญภายในพระอุโบสถไม่ได้ถูกเปลี่ยนแปลงหรือซ่อมใหม่ ยังคงรูปลักษณ์เดิมไว้เช่นนั้น และเมื่อนำข้อมูลด้านประวัติศาสตร์ที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระปรีชาญาณด้านดาราศาสตร์และพระองค์เป็นองค์แรกที่สั่งให้ ขรัวอินโข่ง เขียนภาพประกอบ จึงแน่ใจว่าสิ่งที่ถ่ายทอดออกมาเป็นจิตรกรรมฝาผนังเป็นความคิดของพระองค์


"ผมเคยพบดวงดาวบนท้องฟ้าในจิตรกรรมฝาผนังที่อื่นเหมือนกัน แต่ไม่ชัดมากเท่าที่วัดบรมนิวาส ที่นี่แค่ดาวที่มีลักษณะเหมือนดาวเสาร์ดวงเดียว ผมก็แน่ใจแล้วว่าต้องเป็นวิธีคิดแบบใหม่ครั้งแรกของประเทศไทย ที่มีภาพเขียนแบบจักรวาลวิทยาศาสตร์ เพราะสมัยนั้นระบบสุริยจักรวาลมีเฉพาะในประเทศตะวันตก ตอนนั้นยังคิดว่าน่าจะเป็นช่วงเปลี่ยนถ่ายไตรภูมิพระร่วงมาถึงสุริยจักรวาล แต่ที่แน่ใจจริงๆ ก็ตอนที่นำภาพและข้อมูลที่มีมาคุยกับอาจารย์ด้านวิทยาศาสตร์และดาราศาสตร์ เมื่อร่างแผนผังออกมาดู ปรากฏว่าอาจารย์ที่ผมปรึกษาให้ทัศนะว่า เป็นภาพระบบสุริยจักรวาลครั้งแรกในเมืองไทย" อาจารย์สุรชัย กล่าว




ผู้ที่อาจารย์สุรชัยขอคำปรึกษาและเห็นพ้องกันว่า จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ เป็นภาพเขียนระบบสุริยจักรวาลภาพแรกในเมืองไทย รวมถึงภาพดวงดาวอื่นๆ ที่ประดับอยู่ในภาพเขียน คือ อาทิตย์ อภิรัตนากุล และ ชัชวาล อุญปัน อาจารย์ประจำภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่


อาจารย์อาทิตย์ แสดงทัศนะเมื่อเห็นภาพถ่ายดวงดาวภายในพระอุโบสถว่า ดวงดาวทั้งหมด 8 ดวง ครบตามดาราศาสตร์ตะวันตกสมัยนั้น ซึ่งหากนับดวงอาทิตย์ด้วย ก็จะเรียงลำดับได้ครบทั้งหมด คือดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดาวอังคาร ดาวพุธ ดาวพฤหัส ดาวศุกร์ ดาวเสาร์ และดาวยูเรนัส ซึ่งจริงๆ ยูเรนัสจะไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า แต่เมื่อผู้สั่งให้เขียนคือรัชกาลที่ 4 ก็เป็นไปได้ว่าพระองค์รับความรู้ด้านดาราศาสตร์จากตะวันตกแล้วนำมาถ่ายทอดให้กับขรัวอินโข่งผู้วาด
ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดาวเสาร์ และดาวพฤหัส เป็น 4 ดวง ที่อาจารย์อาทิตย์มั่นใจว่าเป็นดาวมีรูปลักษณ์ตรงกับดวงดาวในระบบสุริยจักรวาลรวม ทั้งปรากฏช่องว่างระหว่างวงแหวนทั้งสอง ซึ่งเรียกว่า "ช่องแคสสินี" อีกทั้งบนตัวดาวเสาร์มีลวดลายคล้ายภาพถ่ายจริง


อาจารย์สุรชัย ผู้สนใจศึกษาค้นคว้าจิตรกรรมฝาผนังอย่างตั้งใจจริง บอกทิ้งท้ายว่า "ภาพเขียนดวงดาวที่นี่ยังคงเป็น ปริศนาแห่งดวงดาวที่รอคำตอบ ที่มองเห็นทั้งความชัดเจนและปริศนาอยู่ในตัวเอง"



อ้างอิงข้อมูลจาก - writer.dek-d.com


เรียบเรียงโดย

ปิยะนัย เกตุทอง : สำนักข่าวทีนิวส์

----------------
http://www.tnews.co.th/contents/319581