เรื่องเด่น พบวัดพุทธที่เชื่อว่าเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งนับแต่มีการค้นพบมาในปากีสถาน

ที่มาของภาพ, ISMEO/Ca’ Foscari University of Venice

คำบรรยายภาพ,

ทีมนักโบราณคดีเชื่อว่าวัดแห่งนี้ สร้างขึ้นหลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพานไปแล้วราว 2-3 ร้อยปี


นักโบราณคดีค้นพบวัดในพุทธศาสนาที่เชื่อว่ามีอายุเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งที่เคยมีการค้นพบมา คือกว่า 2,000 ปี ในดินแดนที่ศาสนาพุทธเคยเจริญรุ่งเรืองในหุบเขาสวัต (Swat Valley) ทางภาคเหนือของปากีสถาน


คณะนักโบราณคดีจากปากีสถานและอิตาลี ผู้ทำการขุดค้นเชื่อว่าวัดแห่งนี้ ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตเมืองบาร์ริกอต (Barikot) สร้างขึ้นหลังจากพระโคตมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันของศาสนาพุทธปรินิพานไปราว 2-3 ร้อยปี (ราว พ.ศ. 200-300) หรือประมาณช่วงกลางของศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสตกาล


ในอดีตบริเวณนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของแคว้นคันธาระ (Gandhara) ซึ่งถูกพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชเข้ายึดครอง ส่งผลให้มีงานพุทธศิลป์ที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะกรีกปรากฏอยู่ดาษดื่นในพื้นที่แถบนี้






ที่มาของภาพ, ISMEO/Ca’ Foscari University of Venice

คำบรรยายภาพ,

วัดแห่งนี้มีความสูงกว่า 3 เมตร ประกอบไปด้วยสถูป ห้องสำหรับพระสงฆ์ บันได เสากลม โถงทางเข้า และสนามหญ้าที่มุ่งสู่ถนนในยุคโบราณ


การขุดค้นครั้งนี้ พบวัดโบราณความสูงกว่า 3 เมตร ซึ่งประกอบไปด้วยสถูป ห้องสำหรับพระสงฆ์ บันได เสากลม โถงทางเข้า และสนามหญ้าที่มุ่งสู่ถนนในยุคโบราณ นักโบราณคดีระบุว่า วัดแห่งนี้สร้างอยู่บนซากของวัดโบราณอีกแห่งที่คาดว่าจะมีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล






ที่มาของภาพ, ISMEO/Ca’ Foscari University of Venice

คำบรรยายภาพ,

บริเวณใจกลางวัดมีฐานของสิ่งปลูกสร้างที่เชื่อว่าเป็นสถูปตั้งอยู่


หลังจากนี้จะมีการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสีเพื่อให้ทราบถึงอายุที่แน่ชัดของวัดแห่งนี้ แต่ ดร.ลูกา มาเรีย โอลิเวียรี นักโบราณคดีจากมหาวิทยาลัยคา ฟอสคารี แห่งเมืองเวนิส ผู้นำทีมขุดค้นเชื่อว่านี่คือหนึ่งในวัดพุทธที่เก่าแก่ที่สุดนับแต่เคยมีการค้นพบมาในแถบนี้ อีกทั้งแสดงให้เห็นว่าครั้งหนึ่งบริเวณหุบเขาสวัตเคยเป็นดินแดนที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา


ทีมนักโบราณคดีอิตาลีเริ่มเข้าไปทำงานในแถบหุบเขาสวัตมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1955 และเริ่มการขุดค้นในเมืองบาร์ริกอตในปี 1984 โดยมีภารกิจหลักในการอนุรักษ์แหล่งโบราณคดีที่สำคัญของพื้นที่แถบนี้ไม่ให้เสียหายจากการขยายตัวของเขตเมือง และการลักลอบขุดวัตถุโบราณไปขายในต่างประเทศ โดยพวกเขาใช้วิธีเช่าที่ดินเอกชนเพื่อขุดสำรวจให้ได้มากที่สุดเท่าที่ทำได้






ที่มาของภาพ, ISMEO/Ca’ Foscari University of Venice

คำบรรยายภาพ,

นักโบราณคดีพบวัตถุโบราณกว่า 2,000 ชิ้น รวมถึง เศียรพระพุทธเจ้าที่สลักจากหินชีสต์ (schist)


ในปี 2019 พวกเขาเริ่มการขุดค้นในที่ดินของหน่วยงานโบราณคดีของปากีสถานบริเวณย่านใจกลางเมืองบาร์ริกอต ซึ่งร่องรอยจากการลักลอบขุดวัตถุโบราณที่ปรากฏอยู่ก่อนหน้านี้ ช่วยให้นักโบราณคดีทราบว่าบริเวณนี้น่าจะมีโบราณสถานที่สำคัญซุกซ่อนอยู่เบื้องล่าง


นอกจากสิ่งปลูกสร้างของวัดแล้ว ในบริเวณดังกล่าวนักโบราณคดียังพบวัตถุโบราณกว่า 2,000 ชิ้น เช่น เหรียญกระษาปณ์ อัญมณี ตราประทับ เครื่องปั้นดินเผา และรูปปั้น ดร.โอลิเวียรี ระบุว่าวัตถุบางชิ้นมีข้อความจารึกโบราณที่อาจใช้ในการระบุอายุได้ ซึ่งจะช่วยให้ทราบถึงอายุที่แท้จริงของวัตถุเหล่านี้ต่อไป


ขอขอบคุณที่มา
https://www.bbc.com/thai/international-60279659